Zasadność kastracji i sterylizacji u zwierząt
Kastracja i sterylizacja to dwie procedury chirurgiczne, które mają na celu ubezpłodnienie zwierzaka. Dzięki nim nasz domowy pupil nie stanie się nieoczekiwanie matką lub ojcem nowego miotu szczeniąt albo kociąt. W dzisiejszych czasach, gdy borykamy się z problemem zbyt dużej liczby bezpańskich zwierząt, które najczęściej kończą w przepełnionych schroniskach lub są zaraz po urodzeniu bestialsko topione albo zakopywane, zabieg kastracji wydaje się jedynym rozsądnym rozwiązaniem umożliwiającym nam skuteczne zapobieganie niekontrolowanemu rozmnażaniu się zwierząt. Jest to równocześnie sposób na utrzymanie naszego pupila w dobrym zdrowiu aż do późnej starości.
Czym jest kastracja, a czym sterylizacja?
Kastracja i sterylizacja to dwa często mylone ze sobą pojęcia. W języku potocznym są najczęściej używane wymiennie, jako synonimy tego samego zabiegu. Na wstępie należy wyjaśnić, czym się od siebie różnią. Kastracja to procedura chirurgiczna polegająca na wycięciu jąder i nadjądrzy u samców, a jajników, jajowodów i macicy u samic. Sterylizacja to zabieg mniej inwazyjny, ponieważ w przypadku samców jedynie przecina się lub podwiązuje nasieniowody, a w przypadku samic przecina się jajowody. Efekty obu tych procedur są takie same – zwierzę staje się bezpowrotnie bezpłodne. Jest jednak wiele znaczących różnic między tymi zabiegami. W organizmach zwierząt wykastrowanych hormony płciowe przestają być produkowane (dlatego ustają cieczki i zanika popęd płciowy), zwierzęta wysterylizowane są co prawda bezpłodne, ale ich organizmy nadal produkują hormony płciowe (to dlatego samice nadal mają cieczki, a samce odczuwają popęd płciowy). W Polsce zdecydowana większość przeprowadzanych obecnie w gabinetach weterynaryjnych zabiegów to kastracje.
Jakie korzyści wynikają z przeprowadzenia kastracji?
1. Antykoncepcja na stałe
Główną zaletą kastracji jest efekt trwałej antykoncepcji. Nasze zwierzę nie będzie miało potomstwa, a my nie będziemy musieli martwić się o zapewnienie małym pieskom czy kotkom dobrych i odpowiedzialnych domów. Ograniczenie liczby urodzin zwierząt jest też najskuteczniejszą metodą walki z bezdomnością zwierząt.
2. Ochrona zdrowia
Kastracja to zabieg, dzięki któremu układ rozrodczy jest chroniony przed różnymi niebezpiecznymi schorzeniami takimi jak: nowotwory i torbiele jajników, ropomacicze czy choroby nowotworowe i inne schorzenia jąder oraz gruczołu krokowego u samców. Jeżeli właściciele samicy zdecydują się na przeprowadzenie kastracji przed wystąpieniem pierwszej cieczki (najpóźniej przed czwartą), zabezpieczy ona zwierzę przed wystąpieniem guzów sutka. W przypadku samic kastracja uchroni je także przed wieloma niebezpiecznymi zaburzeniami okołoporodowymi i poporodowymi (np. zapaleniem macicy, zapaleniem gruczołu mlekowego, wypadnięciem pochwy czy ciążą urojoną). Kastracja powoduje, że nasz pupil żyje dłużej i zdecydowanie mniej choruje.
3. Zmiany behawioralne
Kastracja przeprowadzona zarówno u samców, jak i samic psów czy kotów wpływa na ich codzienne zachowanie. Jest to skutek radykalnej zmiany w gospodarce hormonalnej zwierzaka. U samców przestają być produkowane hormony płciowe, u samic ustaje cykl płciowy, zanikają cieczki. Zarówno samice, jak i samce stają się spokojniejsze. Wykastrowane psy stają się spokojniejsze, rzadziej uciekają z domu i nie wdają się tak często w walki z innymi psami. Wykastrowane zwierzaki stają się więc bardziej stabilne, spokojne i przywiązane do domu i właścicieli, są też bardziej skoncentrowane i skupione na pracy z człowiekiem.
Zarówno kastracja, jak i sterylizacja są zabiegami mocno ingerującymi w gospodarkę hormonalną zwierząt, dlatego nie mogą być obojętne dla ich organizmów. Mają wiele zalet, ale także wady. Najczęstszą z nich jest spowolnienie metabolizmu, a co za tym idzie większe tendencje do tycia. Pomimo tych wad kastracja i sterylizacja to doskonałe metody kontrolowania liczby urodzin zwierząt domowych, przedłużenia ich życia oraz złagodzenia charakteru.